Koffie, vriend of vijand?
Koffie is een van de meest populaire dranken ter wereld met een wereldwijde consumptie van meer dan negen miljard kilogram per jaar. Maar is het drinken van koffie wel zo gezond? En wat doet cafeïne eigenlijk met je lichaam? Hieronder vertel ik je er alles over.
Koffie is een van de meest populaire dranken ter wereld met een wereldwijde consumptie van meer dan negen miljard kilogram per jaar. In Nederland drinken we per persoon per jaar bijna 7 kilo koffie weg. Dat is gemiddeld iets meer dan 3 koppen koffie per dag. Daarmee staat Nederland op de 5de plek op de lijst van landen naar koffieconsumptie per hoofd van de bevolking. Je kunt je een samenleving zonder koffie bijna niet meer voorstellen.
Cultureel gezien is een kop koffie drinken een gewoonte geworden, hebben we er labels aangeplakt zoals “gezellig” en vieren hippe koffietentjes hoogtij. In een beetje stad koop je op iedere hoek van de straat wel een cappuccino met havermelk of een latte macchiato.
Maar is koffiedrinken wel zo gezond?
Koffie is een natuurproduct. Koffie wordt gemaakt van bonen die eerst gedroogd, gebrand en vervolgens gemalen moeten worden alvorens we ze kunnen gebruiken. Maar zoals over vrijwel alle voedingsmiddelen heeft koffie zowel goede als slechte eigenschappen. De effecten van koffie verschillen van persoon tot persoon, maar wat doet cafeïne met je lichaam? Hieronder vertel ik je er meer over.
Mogelijke redenen waarom mensen koffie drinken
- Smaak en aroma: Elke koffiesoort heeft zijn eigen karakteristieke smaakprofiel, van zacht en fruitig tot vol en intens, afhankelijk van de herkomst en branding.
- Natuurlijke stoffen: Koffie bevat van nature cafeïne en verschillende plantaardige verbindingen. Cafeïne staat erom bekend dat het kan bijdragen aan een gevoel van alertheid en focus.
- Energie voor inspanning: Sommige mensen drinken koffie voor het sporten, omdat cafeïne kan helpen om zich energieker te voelen en zich beter te concentreren.
- Een moment voor jezelf: Of het nu ’s ochtends is om rustig de dag te beginnen, of als korte pauze tussendoor, koffie kan een vast en prettig onderdeel van je dagritme zijn.
Laten we ook nog even een klein uitstapje maken en de vraag beantwoorden “Wat is cafeïne eigenlijk?” We kennen allemaal de term wel. Ook weten we dat het naast koffie ook in producten zit zoals cola, chocola en energiedrankjes. Thee bevat ook cafeïne in de vorm van theïne en soms wordt cafeïne toegevoegd aan producten als snoep en kauwgom. Maar cafeïne is een natuurlijke, stimulerende stof die voorkomt in diverse delen van planten waaronder koffiebonen, theebladeren, cacaobonen en kolanoten.
Cafeïne en mogelijke aandachtspunten
Hoewel veel mensen koffie of andere cafeïnehoudende dranken drinken voor energie of smaak, kiezen sommigen ervoor hun inname te beperken. Dat kan verschillende redenen hebben, zoals gevoeligheid voor cafeïne of persoonlijke voorkeur.
Cafeïne stimuleert het lichaam en kan bijdragen aan een gevoel van alertheid. Deze stimulerende werking kan echter ook betekenen dat het minder goed past bij momenten waarop je juist wilt ontspannen of rustig wilt slapen. Sommige mensen ervaren dat cafeïne laat op de dag invloed kan hebben op hun nachtrust.
Daarnaast zijn er mensen die zich na cafeïne wat gejaagder of onrustiger voelen, of die liever kiezen voor cafeïnevrije alternatieven.
Wie koffie drinkt, kan ook letten op de herkomst van de bonen. Er bestaan biologische varianten, waarbij tijdens teelt en opslag geen synthetische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt.
Geen negatief effect van cafeïne, maar wel belangrijk om te weten is dat er aardig wat bestrijdingsmiddelen worden gebruikt bij de teelt en opslag van de koffiebonen. Meer lezen over biologische voeding en het gebruik van bestrijdingsmiddelen? Lees hier verder >>
Tip: Als je merkt dat cafeïne invloed heeft op je slaap of hoe je je voelt, probeer dan eens te minderen of over te stappen op cafeïnevrije koffie of kruidenthee.
Is cafeïne of koffie verslavend?
De Jellinek kliniek zegt niet echt. Het scoort matig op het vlak van “afhankelijkheid”. Wel erkennen ze dat er een bepaalde mate van geestelijke afhankelijkheid is. Sommige mensen kunnen echt naar een kop koffie verlangen. Maar, zo stellen ze, in tegenstelling tot andere verslavingen is het niet zo erg dat je niet zonder kunt.
Mocht je ooit zijn gestopt met het drinken van koffie dan kan het zijn dat je last hebt gehad van “onthoudingsverschijnselen” ofwel ontwenningsverschijnselen. Hieruit blijkt de lichamelijke afhankelijkheid. Als je vaak en veel koffie drinkt, heb je ook steeds meer cafeïne nodig om hetzelfde effect te bereiken.
Cafeïnevrije koffie – is dat dè oplossing?
Er bestaan geen cafeïnevrije koffiebonen dus om koffie cafeïnevrij te maken ondergaat de koffie een proces waarbij chemicaliën worden gebruikt. Daarnaast bevat cafeïnevrije koffie wel nog iets van cafeïne. Om je een idee te geven: een kop filterkoffie van 125 ml bevat 85 mg cafeïne, een kopje Senseo van 125 ml bevat 100 mg cafeïne, een blikje cola van 330 ml bevat 33 mg en een kop cafeïnevrije koffie 3 mg.
Alternatieven voor koffie
Wil je koffie blijven drinken, kies dan voor een biologische koffie en drink niet meer dan 2 koppen per dag in de ochtend, minimaal 2 uur na het opstaan. Wil je voor een natuurlijker alternatief gaan dan zou je kunnen denken aan Chikko Not Coffee. Deze “koffie” is gemaakt van chicorei, een wortel die familie is van de andijvie en witlof. De chicorei ondergaat hetzelfde proces als de koffieboon. Hij wordt gedroogd, gebrand en gemalen. De “koffie” is super eenvoudig en snel te bereiden door te mengen met gekookt water of warme plantaardige melk.
Chikko Not Coffee is te verkrijgen in een verpakking met 20 losse sachets of in een grote pot van 150 gram.
