Waarom glutenvrij eten?
Wat zijn gluten of wat is glutenvrij eten? In deze blog leg ik je graag uit waarom ik glutenvrij eet en welke voordelen dit voor je gezondheid kan hebben.
Op menukaarten zie je steeds vaker een * staan met de uitleg dat het een glutenvrije optie is. De schappen met glutenvrije producten in supermarkten breiden uit en misschien ken je in je omgeving ook wel iemand die glutenvrij eet. Terwijl jij mogelijk nog in de veronderstelling bent dat glutenvrij eten iets is voor mensen met coeliakie. In deze blog leg ik je graag uit waarom ik glutenvrij eet en welke voordelen dit voor je gezondheid kan hebben.
Gluten en Glutenvrij, wat is dat?
Laat ik beginnen met wat gluten eigenlijk zijn. Gluten zijn eiwitten die voorkomen in granen zoals tarwe, haver, rogge, gerst, kamut en spelt. Ze zorgen ervoor dat bijvoorbeeld brood luchtig wordt.
Mensen met coeliakie hebben een aangeboren intolerantie voor gluten. Als de intolerantie niet op tijd wordt ontdekt, beschadigen de darmvlokken zo erg dat ze verdwijnen. Dit heeft tot gevolg dat veel voedingsstoffen niet meer worden opgenomen met alle gevolgen van dien. Maar goed, ik ga er vanuit dat jij geen coeliakie hebt. Waarom zou je dan toch moeten stoppen met het eten van gluten?
Waarom glutenvrij dieet?
Gluten behoren tot de groep anti-nutriƫnten. Anti-nutriƫnten is een verzamelnaam voor stoffen die de opname van voedingsstoffen tegen gaan. Gluten irriteren je darmslijmvlies waardoor voedingsstoffen minder goed worden opgenomen.
Je darmwand is eigenlijk niets meer dan 1 laag darmcellen die dicht tegen elkaar aan liggen en tussen die cellen zitten zogenaamde tight junctions. Zie tight junctions als een soort van schuifdeuren. Deze schuifdeuren gaan af en toe snel open en dicht om onder andere water en micro nutriĆ«nten je bloedbaan in te laten gaan. So far, so good, maar gluten zorgen ervoor dat deze tight junctions te vaak en te lang open gaan staan. Daarmee komen er dus niet alleen water en goede micro nutriĆ«nten in je bloedbaan, maar ook nog niet voldoende verteerde voedingsresten en bacteriĆ«n. Je spreekt hier over een āLeaky Gutā ofwel een lekkende darm ofwel je darm is verhoogd doorlaatbaar.
Leaky Gut en immuunsysteem
Je immuunsysteem ziet die onverteerde resten en bacteriƫn als gevaar en gaat hierop reageren, je krijgt een ontstekingsreactie. Kan een keer gebeuren, maar als dit keer op keer gebeurd (en we eten in Nederland nog al wat gluten) dan kan er een laaggradige ontsteking ontstaan. Laaggradige ontsteking is een milde ontsteking, je krijgt geen koorts, je huid wordt niet rood en er komt geen pus uit maar je immuunsysteem is continu een klein beetje geactiveerd. Op termijn zullen er vage klachten ontstaan en uiteindelijk ziekte. Leaky Gut en daarmee samenhangende laaggradige ontsteking zijn de basis voor vele welvaartsziekten die wij tegenwoordig ervaren.
Meer over het Leaky Gut en het speciale protocol dat wij hiervoor hebben ontwikkeld lees je hier >>
Vezels
Maar ik heb toch brood nodig voor mijn vezels hoor ik je denken. Je hebt inderdaad vezels nodig! Vezels zijn o.a. de voeding voor darmbacteriĆ«n, dus enorm belangrijk! Ā Maar er zitten als je het terugrekent naar calorieĆ«n meer vezels per calorie in groenten en fruit, dan in granen en dus in bijvoorbeeld brood. Dus eet voldoende (blad)groenten, fruit, noten en peulvruchten zoals linzen en kikkererwten zodat je voldoende voeding voor je darmbacteriĆ«n binnenkrijgt.
Onlangs hoorde ik een oudere dame zeggen dat glutenvrij eten iets hips is, en eigenlijk vond ze het maar onzin. Want vroeger had je niet zo veel mensen dieā¦. Vul het zelf maar aan. En dat klopt! Granen hebben een enorme veredeling doorgemaakt. Ze zijn niet genetisch gemanipuleerd! Maar veredeling betekent dat ze zijn steeds verder zijn gaan kweken met het beste zaad. Waardoor bijvoorbeeld alle tarwe aren nu even hoog worden, kaarsrecht staan en er meer per vierkante meter groeien. Dat is makkelijker met oogsten en de opbrengsten zijn groter. Maar die veredeling heeft wel tot gevolg gehad dat de hoeveelheid gluten in de loop van de tijd enorm zijn toegenomen.
Van nature glutenvrij
Ik wil nog even terugkomen op het lijstje met gluten houdende granen: tarwe, haver, rogge, gerst, kamut en spelt. In dit lijstje staat haver en haver is van nature glutenvrij! Maar doordat velden met haver en bijvoorbeeld tarwe vaak naast elkaar staan, is er vaak sprake van kruisbestuiving. Gebruik gerust haver, maar kies dan voor de variant waarop staat āglutenvrije haverā (bijvoorbeeld deze >>)
Kleine waarschuwing nog want we hebben het tot nu toe steeds gehad over de gluten en granen. Logisch! Maar inmiddels vind je gluten terug in heel veel producten waar je het niet zou verwachten zoals, sommige soorten thee, chips, pakjes/zakjes, tandpasta en kleefpastaās voor het gebit, handzeep, huidverzorging, etc. Lees dus goed de verpakkingen!
Waar glutenvrije producten kopen?
Vind je het lastig om goede alternatieven te vinden voor brood en crackers? Bij Puur Mieke verkopen we veel glutenvrije broodvervangers, broodmixen om zelf brood te bakken, glutenvrij meel, crackers, ontbijtgranen en zelfs wraps die je veilig kunt eten.