Wat is vitamine A (retinol)?
Vitamine A is een vetoplosbare vitamine en staat ook wel bekend onder de naam retinol. Het speelt een belangrijke rol voor onder andere je huid, het gezichtsvermogen(specifiek het aanpassen van ogen in het duister) en het immuunsysteem. Het lichaam kan vitamine A gedeeltelijk uit dierlijke producten halen maar het lichaam kan zelf ook een deel van de benodigde vitamine A omzetten vanuit bètacaroteen.
Er zijn twee verschillende soorten vitamine A, namelijk: de voorgevormde vitamine A en de tweede vorm is provitamine A.
Voorgevormde vitamine A, deze vorm wordt veel terug gevonden in dierlijke producten zoals vlees, vis, gevogelte en zuivelproducten. De vitamine A die in deze vorm komt worden ook wel retinol of retinylesters genoemd.
Provitamine A, is voornamelijk terug te vinden in fruit, groentes en andere op plant-gebaseerde producten. Deze vorm wordt ook wel carotenoïden genoemd. De carotenoïden kunnen weer opgedeeld worden in alfa- en bètacaroteen en bèta-cryptoxanthine. Carotenoïden kan het lichaam zelf omzetten naar de benodigde hoeveelheid vitamine A.
Waarvoor heb je vitamine A nodig?
Vitamine A is een belangrijke vitamine voor een normale werking van verschillende functies in het lichaam. Zo draagt vitamine A onder andere bij aan:
- Het gezond houden van je huid.
- Het bevordert de beschikbaarheid van ijzer uit lichaamsvoorraden.
- Het is goed voor het gezichtsvermogen
- Speelt een rol in het celspecialisatieproces.
- Heeft een positieve invloed op het immuunsysteem.
- Is goed voor de slijmvliezen in de darm en longen.
Hoeveel vitamine A heeft je lichaam dagelijks nodig?
Met gezonde en gevarieerde voeding kan je jouw dagelijks benodigde hoeveelheid vitamine A binnen krijgen. Er zit een klein verschil in hoeveelheid voor mannen en vrouwen. Zo hebben mannen 800 µg nodig en vrouwen 680 µg. Afhankelijk van de leeftijd zijn er andere benodigde hoeveelheden nodig:
Leeftijd |
Dagelijkse aanbeveling in microgrammen |
Kinderen |
|
6 -11 maanden |
300 mcg |
1 -2 jaar |
300 mcg |
2 - 5 jaar |
350 mcg |
6 - 9 jaar |
400 mcg |
Mannen |
Dagelijkse aanbeveling in microgrammen |
10 - 13 jaar |
600 mcg |
14 - 17 jaar |
600 mcg |
+18 jaar |
800 mcg |
Vrouwen |
Dagelijkse aanbeveling in microgrammen |
10 - 13 jaar |
600 mcg |
14 - 17 jaar |
700 mcg |
+18 jaar |
680 mcg |
Zwangere vrouwen |
800 mcg |
De hoeveelheid retinol en bétacaroteen wordt vaak weergeven in het retinol-equivalent (RE). 1 microgram retinol = 1 retinolequivalent = 12 microgram bétacaroteen = 3,33 IE retinol. IE staat voor Internationale Eenheid (Engels: IU, International Unit).
Waar zit allemaal vitamine A in?
Je kan vitamine A terug vinden in verschillende soorten dierlijke producten zoals vlees en vis. Lever is bijvoorbeeld een goede bron van vitamine A. Maar je kan vitamine A ook vinden in verschillende fruitsoorten en groenten.
Voeding |
Hoeveelheid vitamine A per 100 gram |
% RI |
Lever |
9300 mcg |
1.162% |
Wortelen |
835 mcg |
104% |
Zoete aardappel |
710 mcg |
88% |
Flespompoen |
530 mcg |
66% |
Spinazie |
470 mcg |
58% |
* Op basis van 800 mcg.
In groene bladgroenten en wortelen kan je bètacaroteen terug vinden. Bètacaroteen is een pigment dat bepaalde groentes hun mooie kleuren zoals rood, oranje en geel geeft. Het wordt gezien als een belangrijke provitamine A carotenoïde. Het lichaam kan deze stof namelijk zelf omzetten in vitamine A (retinol). Het komt ook voor dat voeding verrijkt is met vitamine A.
Kan je teveel of een tekort aan vitamine A hebben?
Een teveel aan vitamine A is mogelijk als je veel lever eet of teveel vitamine A supplementen neemt. Het is belangrijk om je vitamine A op peil te houden maar een teveel is niet goed voor je lichaam. Daarom heeft de EFSA een aanvaardbare bovengrens gesteld voor de vitamine A inname.
Vitamine A tekort?
Heb je een te laag vitamine A gehalte in je lichaam? Dan kan het zijn dat je lichaam aan gaat geven dat het vitamine A nodig heeft. Bij volwassen kan een vitamine A tekort zich uiten door een slechter zicht, een verslechterde weerstand maar ook kan het tekort zorgen voor huidproblemen, dof haar en in het ergste geval blindheid. Voor de ogen is vitamine A belangrijk om de fotoreceptoren in het netvlies goed te laten functioneren. In Nederland komt een vitamine A tekort gelukkig bijna niet voor. Vitamine A tekorten komen vaker voor in ontwikkelingslanden.
Wil je graag jouw vitamine A niveau verhogen? Raadpleeg dan altijd eerst je huisarts om te kijken welke dosering het meest geschikt is voor jou.
Te veel vitamine A?
Naast een tekort is het ook mogelijk om een teveel aan vitamine A binnen te krijgen. Dit kan gebeuren als je te veel lever eet of vitamine A als supplementen neemt. Als je vitamine A neemt is het belangrijk om de juiste dosering te nemen en deze niet te overschrijden. Een teveel aan vitamine A kan namelijk zorgen voor vergiftiging. Symptomen van vitamine A overschot kunnen onder andere zijn: hoofdpijn, misselijkheid, vermoeidheid en afwijkingen aan de ogen.
Als je vitamine A binnenkrijgt via carotenoïden zet het lichaam zelf deze stof om in de benodigde hoeveelheid.
Mocht je zwanger zijn dan wordt het afgeraden om lever en vitamine A supplementen te nemen. Een teveel aan vitamine A tijdens de zwangerschap kan er namelijk voor zorgen dat het ongeboren kind schade oploopt.
Gebruik je vitamine A supplementen of eet je voeding waar hoge gehaltes vitamine A inzitten? Dan is het belangrijk om de aanvaardbare bovengrens niet te overschrijden.
Leeftijd |
Aanvaardbare bovengrens vitamine A mcg/dag* |
0 - 1 jaar |
- |
1 - 3 jaar |
800 |
4 - 6 jaar |
1100 |
7 - 10 jaar |
1500 |
11 - 14 jaar |
2000 |
15 - 17 jaar |
2600 |
+18 jaar |
3000 |
*Uitgedrukt in retinol-equivalenten (RE).
Verschillende vormen van vitamine A supplementen
Vitamine A is verkrijgbaar in verschillende vormen. Zo zijn er vitamine A supplementen in capsule vorm, tablet vorm en als olie. Breng je vitamine A niveau op peil met het supplement dat voor jou het fijnste is.
Waarom kiezen voor vitamine A bij Puur Mieke?
Met Puur Mieke wil ik iedereen op een eerlijke en betrouwbare manier adviseren in het gebruik van pure producten. Alle producten in de webshop zijn persoonlijk door mij nagekeken en zijn: glutenvrij, lactosevrij, sojavrij, gistvrij, GMO-vrij, BPA-vrij. Ook zijn alle producten vrij van geraffineerde suiker, vrij van slechte e-nummers, waar mogelijk biologisch en vrij van weekmakers.